تمایزگذاری برای درس خواندن و نوشتن
آموزش خواندن و نوشتن بر اساس شیوه های آموزش دی ، به شکل های گوناگونی اجرا میشود. به هر شکلی که تمایز گذاری در محتوای درس، شیوه های آموزش و جمع بندی و ارزیابی صورت گیرد سطحی از آموزش دی اجرا شده است. در این متن چند استراتژی برای تمایز گذاری پیشنهاد شده است.
استراتژی های تمایز که برای درس های خواندن و نوشتن کاربرد دارد میتواند به شکلی طراحی شود که به دانشآموزان کمک کند طیفی از مهارت ها را یاد بگیرند که شامل تلفظ، درک مطلب، روان خوانی، پیش بینی کلمه و داستان است.
در ادامه استراتژی هایی آورده شده است که در کلاس میتواند به کار گرفته شود:
استراتژی
توصیف
نکات قابل توجه
تکلیف طبقه بندی شده
تکالیف و بازخوردی که دانش آموز از یادگیری درس ارائه میدهد میتواند متفاوت باشد. مهارت های اساسی که در سطوح مختلفی از پیچیدگی قرار دارند با توجه به شرایط فعلی دانش آموز تدریس میشود. تکالیف از نظر میزان انتزاعی بودن نیز با هم متفاوت هستند. در واقع محتوای درس یکسان است اما جریان تدریس و بازخورد آن بر اساس سطح دانش آموزان میتواند متفاوت باشد. برای مثال از دانش آموزی که در سطح متوسط قرار دارد خواسته میشود مقاله ای بنویسد . دانش آموز دیگری که درک پیشرفته تری از موضوع بدست آورده باید در یک بحث و مناظره شرکت کند.
تاکید بر مفاهیم کلیدی
استفاده از منابع متنوع که در سطوح مختلفی از پیچیدگی هستند.
تطبیق دشواری و میزان انتزاعی بودن فعالیت با شرایط فعلی دانش آموزان.
فشرده سازی درس
این استراتژی جریان محدود کردن تمرین ها و درس با توجه به دانش قبلی دانش آموز است و شامل یک جریان سه مرحله ای است:
۱- ارزیابی دانش آموز برای اینکه سطح دانش آنها و چیزهایی که باید بیاموزند را بدانیم.
۲- برنامه ریزی برای اینکه دانش آموز چه چیزهایی لازم است بداند و او را از دوباره خوانی چیزهایی که میداند معاف کنیم.
۳-برنامه ریزی برای غنی تر کردن مطالعه.
پیش آزمون صحیح دانش آموزان برای کشف میزان دانش آنها.
برای مطالعات طرح مشخص و تایم لاین مشخص کنیم.
اجازه ی انتخاب به دانش آموزان داده شود.
مطالعه مستقل
موضوعات مورد علاقه ی دانش آموزان باید شناسایی شود. معلم و دانش آموزان با کمک یکدیگر برنامه ریزی میکنند. دانش آموزان خودشان میتوانند موضوع پروژه را انتخاب کنند اما نتایج پروژه ها باید بر اساس نیازهای دانش آموزان و محتوای طرح درس باشد توسط معلم هدایت میشود. دانش آموزان تحقیقات خود را کامل میکنند و در کلاس ارائه میدهند. برای مثال در درسی با عنوان زندگی در اقیانوس، موضوع تحقیق میتواند آزاد باشد. دانش آموزی که بیشتر دوست دارد درباره کوسه ها بداند با راهنمایی معلمش درباره ی کوسه ها تحقیق میکند و دیگری درباره ی ستاره دریایی!
پروژه ها حتما باید بر اساس علاقه دانش آموزان انتخاب شود.
راهنمایی و ساختاری فراهم کنید که نتیجه ی کار دانش آموز از کیفیت بالایی برخوردار باشد
از تایم لاین برای کمک به دانش آموزان استفاده کنید تا همه کارشان را به موقع انجام دهند.
مراکز متفاوت
مراکز مورد علاق دانش آموزان به این معنی است که در مدرسه چند ایستگاه متفاوت و موازی ایجاد کنیم و هرکس فعالیت مورد علاقه اش را انتخاب کند. این مراکز معمولا برای دانش آموزان کوچکتر به کار میرود و گروه بندی بر اساس موضوعات مورد علاقه برای دانش آموزان بزرگتر. این فعالیت ها به شکلی انجام میشود که ارتباط مستقیمی با علائق دانش آموزان داشته باشد. در نظر گرفتن علائق دانش آموزانو ینکه به دانش آموز اجازه دهیم خودش موضوع مورد علاقه اش را انتخاب کند موجب افزایش انگیزه ی دانش آموزان میشود.
اگر برنامه ی ما غنی کردن محتوای یک درس است میتوانیم به دانش آموزان موضوعی کلی پیشنهاد کنیم و آنها خودشان موضوعی جزئی تر که برایشان جالب است را انتخاب کنند.
مشارکت دادن علائق دانش آموزان در کلاس
تشویق دانش آموز به طرح وظایف و تکالیف
طرح فعالیت های متناسب با آمادگی دانش آموز
تعیین معیارهای روشن و وقیق برای موفقیت دانش آموزان.
گروه بندی منعطف
دانش آموزان باید در گروههای مختلفی حضور پیداکنند. گروه میتواند توسط معلم یا دانش آموز انتخاب شود.
برای مثال در کلاس ادبیات ممکن است دانش آموزان بر اساس سطح مهارت املایی گروه بندی شوند اما برای گزارش کتابخوانی خودشان گروهشان را انتخاب کنند.
شرایطی فراهم شود که مطمئن شویم همه دانش آموزان این فرصت را دارند تا با افراد مشابه و غیر مشابه خود از نظر علاقه و آمادگی و پیش زمینه ی مطالعه هم گروه شوند.
تکالیف هدفمند باید جایگزین تکالیف تصادفی شوند.
باید مطمئن شویم همه دانش آموزان مهارت انجام کار را دارند.
درس نوشتن
کلاس اول
زمان :۳۰ تا ۴۰ دقیقه
نویسنده: جنیفر بیسلی
استانداردها: در پایان این درس دانش آموزان میتوانند فکری که در ذهن دارند را بنویسند. میتوانند جملات کامل و ناقص را از هم تشخیص دهند . میدانند که هر جمله را باید با حرف بزرگ آغاز کنند و در پایان هر جمله نقطه بگذارند.
برای این درس تمایز گذاری در محتوا، نتیجه و در جریان یادگیری است.
پیش آزمون در این قسمت از درس، باید بدانیم هر دانش آموز چه درکی از جمله ی کامل دارد.
یک بحث کلی را در کلاس آغاز میکنیم با این موضوع که کسانی که خوب مینویسند، ابزاری برای نوشتن دارند. ابزاری که ما میتوانیم ببینیم ، مانند خودکار، و ابزاری که ما نمیتوانیم ببینیم، مثل دانشی که درباره ی کلمات دارند، توانایی نوشتن جملات کامل، دانستن املای صحیح کلمات و..
سپس این سوال را از کل کلاس بپرسید: جمله چیست؟
تعریف: جمله عبارتی است که باید سه چیز داشته باشد: موضوع، فعل و معنا.
سه فعالیت مختلف مربوط به درس
فعالیت اول
چند جمله روی تخته بنویسید: برای مثال؛ -او دوست من است. -با توپ بازی - باران آمد.
روی تخته کلاس یک جدول بکشید. در یک سمت بنویسید جمله ی کامل و در سمت دیگر بنویسید جمله ی ناقص. یک دانش آموز را انتخاب کنید تا به شما کمک کند جملات را در قسمت های کامل و ناقص بنویسد. سپس از یکی دو نفر از دانش آموزان بخواهید جملات ناقص را کامل کنند.
فعالیت دوم
کارتون ها: در این فعالیت یک کارتون را روی تخته میچسبانیم که نوشته ای ندارد . یکی از شخصیت های کارتون را انتخاب کنید و از دانش آموزان بپرسید به نظر شما او در این تصویر چه میخواهد بگوید؟ بعضی از کارتون ها ممکن است یک جمله ی ناقص در کنار تصویر داشته باشد و از دانش آموز خواسته شود آن جمله را کامل کند.
فعالیت سوم
جملات کودکانه: وقتی برادرم خیلی کوچک بود، سه یا چهارساله بود و درست صحبت کردن را هنوز یاد نگرفته بود گاهی میگفت:
« من اسباب بازی بده» و من باید حدس میزدم که چه میخواهد. احتمالا میخواسته بگوید « من اسباب بازی میخواهم». در این فعالیت چندین جمله ی کودکانه و ناقص به دانش آموزان میدهیم و از آنها میخواهیم جملات را کامل کنند.
فعالیت گروهی
دانش آموزان گروه بندی میشوند و هر گروه یکی از فعالیت های بالا که معرفی شد را انتخاب میکند و به آنها ۱۵ دقیقه زمان میدهیم تا فعالیتی که انتخاب کرده اند را انجام دهند. اگر زمان داشتید نتیجه ی کار گروهها را به کل کلاس نشان دهید تا هر گروه نتیجه ی کار دیگران را نیز ببیند.
از روند کار گروهی دانش آموزان میتوانیم میزان یادگیری آنها را ارزیابی کنیم. اگر گروهی با مشکل مواجه بود میتوانیم بعضی از قسمت های درس را برایشان توضیح دهیم.
کارگاه خواندن- نوشتن
کلاس چهارم
مندی فرانک
استاندارد ها:
دانش آموزان میتوانند ایده ای را شرح دهند و فکرها و مشاهدات و تجربیات خود را بنویسند.
دانش آموزان میتوانند جملاتی بسازند و جزئیات توصیفی و توضیحی به متن خود اضافه کنند.
دانش آموزان میتوانند یک پاراگراف با جمله ی معرفی، جملات توضیحی و جمع بندی بنویسد.
دانش آموزان علائق شخصی خود، افکار و ایده هایشان را به کار میگیرند تا داستانی درباره تجربه ای که داشته اند بنویسند.
مرحله اول
مشخص کردن نتایج مورد نظر
دانش آموز بتواند به طور صحیح داستانی را از نگاه اول شخص بنویسد یا بگوید.
توجه به سوال های اصلی که هدایت گر است: داستان درباره ی کیست؟ داستان کی و کجا اتفاق افتاده است؟ ترتیب اتفاقات مهم داستان چیست؟ شخصیت اصلی چگونه معمای داستان را حل میکند؟
دانش کلیدی و مهارت هایی که دانش آموزان در نتیجه ی این درس میاموزند چیست؟
دانش آموزان قادر خواهند بود داستانی را با نظم و ترتیب وقایع بنویسند و میفهمند چگونه خط سیر داستان را حفظ کنند در حالی که جذابیت آن برای مخاطب نیز در نظر گرفته میشود. دانش آموزان یاد میگیرند چگونه اشکالات دستوری و ساختار جمله را اصلاح کنند.
دانش آموزان یاد میگیرند تا از چیزهایی که به شکل شفاهی در زندگی روزمره ی خود آموخته اند برای ساختن داستان استفاده کنند. دانش آموزان ممکن است دشواری هایی با نوشتن جملات متوالی و حفظ مفاهیم کلیدی داشته باشند. دانش آموزان تلاش میکنند جملاتی که از نظر دستوری غلط هستند را تصحیح کنند.
مرحله دوم
چه مشاهداتی یادگیری دانش آموزان را نشان میدهد؟
۱- پیش آزمون
۲- انجام وظایف ( دانش آموز داستانی درباره یک موقعیت یا حادثه ای که در آن دخیل بوده مینویسد)
۳- ارزشیابی تراکمی( کوییز، امتحان و..)
۴-ارزیابی رسمی ( مشاهده، نمونه کار و..)
معلم دانش آموزان را هنگام انجام کارشان مشاهده میکند. دانش آموزان لازم است یک پیش نویس اولیه داشته باشند و سپس آن را در گروه بررسی کنند. بعد از آن پیش نویس دوم را بنویسند و آن را به معلم تحویل دهند وقتی که معلم آن را خواند با دانش آموزان درباره فراز و فرود داستان صحبت میکند. آنها باید نسخه ی نهایی کار خود را تایپ کنند و اصلاحات نهایی را قبل از تحویل دادن به معلم انجام دهند. وقتی فرآیند نوشتن تمام شد معلم هر سه نسخه را جمع آوری میکند و آنها را با هم مقایسه میکند و جریان پیشرفت آنها را ارزیابی میکند.
باید برای دانش آموزان توضیح دهید که کارشان چگونه ارزیابی میشود و خود دانش آموزان نیز میتوانند با استفاده از فرم های مشخص شده ای کار خود را ارزیابی کنند.
مرحله سوم/ پشتیبانی
وسایل لازم برای اداره ی کلاس را فراهم کنیم. کامپیوتر، کاغذ، چک لیست، نقشه ی داستان و...
اداره ی کلاس : معلم باید نحوه ی فعالیت دانش آموزان را مدام مشاهده کند. همه ی دانش آموزان باید در همه ی مراحل کار نقش داشته باشند و معلم طی گفتگوهای فردی که با دانش آموز دارد بررسی میکند که به چه مقدار زمان احتیاج دارند.
سایر حمایت کنندگان: مسئول سایت ، مسئول کتابخانه و … همه آماده ی همکاری با دانش آموزان هستند تا کسانی که نیازهای خاصی دارند به آنها مراجعه کنند. میتوان زمانی را قبل و بعد از ساعت مدرسه برای صحبت انفرادی با دانش آموزان در نظر گرفت.
مرحله ی چهارم/ استراتژیهای آموزش بر اساس تفاوت ها
جریان یادگیری متمایز: دانش آموزان میتوانند داستانی بنویسند که مربوط به زندگی خودشان است. آنها میتوانند افکار شخصی و تجربیات خاص و ایده های خود را برای نوشتن به کار ببرند.
نتیجه ی متفاوت: متن نوشته شده توسط هر دانش آموز با دیگری متفاوت است و مربوط زندگی خودش است. آنها میتوانند داستان زندگی خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند.