علوم تجربی
طرح درس حالت های ماده
* در آغاز کلاس، دانش آموزان در قسمت های مختلف کلاس مینشینند و متن های مختلفی را به آرامی میخوانند.
دستورالعمل ها:
دانش آموزان با قوانین مشخصی در گروهها قرار میگیرند. دانش آموزان مشغول به کاری که برای گروه تعیین شده است میشوند و معلم نیز چیزهایی را به دانش آموزان نشان میدهد یا آزمایش های ساده ای را برایشان به نمایش در می آورد.
قبل از شروع درس از دانش آموزان آزمونی گرفته میشود تا سطح دانش آنها را درباره ی موضوع بسنجیم. با توجه به این آزمون دانش آموزان را سطح بندی میکنیم.
۱- سطح اول: دانش آموزان در این سطح با کمک یک مربی جزوه ای را کامل میکنند که شامل آزمایش و مشاهده است و باید با توجه به چیزی که میبینند جزوه را کامل کنند.
۲- سطح دوم: دانش آموزان چند فیلم از یک سایت علمی میبینند تا درباره ی حالت های مواد چیزهای بیشتری یاد بگیرند. هنگام تماشای فیلم میتوانند یادداشت برداری کنند و سپس باید کاربرگ مربوط به درس را تکمیل کنند.
۳-سطح سوم: دانش آموزان درباره ی فلوم1 می اندیشند و از طریق مشاهده حالت های ماده را با هم مقایسه کنند و تشخیص دهند.
وسایل لازم:
۱) کامپیوتری که به اینترنت دسترسی داشته باشد.
۲) چند فیلم درباره ی حالت های ماده
۳) ۱۰ بسته فلوم
۴)بادکنک
۵)بطری آب
۶) مواد مختلف جامد
۷)جزوه های متنوع
فعالیت های فردی/ گروهی
دانش آموزان در گروههای خودشان ۲۵ دقیقه کار میکنند. آنها مسئول رفتار خودشان هستند و هر گروهی ملزم است قوانین کار گروهی را رعایت کند و اگر کسی قوانین گروه را رعایت نکرد همگروهی ها موظف اند به او تذکر بدهند.
پس از این مرحله دانش آموزان گروههای خود را تغییر میدهند و آنچه آموخته اند را با دیگران به اشتراک میگذارند.
گروه اول:
جامدها
روی هر میزی دو لیوان پلاستیکی و یک ماده ی جامد است.
۱- ماده ی جامد را در لیوان کوچکتر قرار دهید.
آیا شکل ماده تغییر کرد؟۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰ حجم ماده تغییر کرد؟۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰
۲-ماده ی جامد را در لیوان بزرگتر قرار دهید.
آیا شکل ماده تغییر کرد؟۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰ حجم ماده تغییر کرد؟۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰
بنابراین ویژگی های مواد جامد چیست؟
مواد جامد شکل..................دارند.
مواد جامد حجم..................دارند.
مایعات
حجم مایعات را چگونه اندازه بگیریم؟به کاری که معلمتان انجام میدهد توجه کنید!
چگونه میتوانیم شکل مایعات را تغییر دهیم؟.........................................................
معلم شما از چه ابزاری برای این کار استفاده میکند؟............................................................
این ابزار چه چیزی راجع به مایعات به ما میگوید؟.............................................................
گاز
معلم شما یک بادکنک بر میدارد و مقابل کلاس آن را باد میکند
شکل هوای داخل بادکنک چیست؟
اگر معلم بیشتر بادکنک را باد کند چه اتفاقی می افتد؟
آیا حجم هوای داخل بادکنک تغییر میکند؟
آیا شکل هوای داخل بادکنک تغییر میکند؟
اگر الآن معلم اجازه دهد هوای بادکنک خارج شود چه اتفاقی برای هوای داخل بادکنک می افتد؟
چه اتفاقی برای شکل هوای داخل بادکنک می افتد؟
بنابراین هر بار در بادکنک را باز میکنیم تا هوایی به آن اضافه یا کم کنیم، حجم و شکل هوا تغییر میکند
نتیجه میگیریم گازها ویژگی های خاصی دارند:
گازها حجم …..............ندارند و شکل.....................ندارند مگر اینکه در یک ظزف بسته قرار بگیرند.
گروه دوم:
فیلم را ببینید و با توجه به آن به سوال های زیر پاسخ دهید. هنگام پخش فیلم میتوانید یادداشت بردارید.
مواد جامد
۱) مواد جامد …........ثابتی دارند و...............ثابتی دارند.
۲) مواد جامد از ذرات کوچکی تشکیل شده که ارتعاش........................دارد.
۳) ذرات در مواد جامد به شکل...............در کنار هم قرار گرفته اند.
مایعات
مایعات...........ثابتی ندارند. آنها شکل...............را به خود میگیرند.
مایعات...........ثابتی دارند.
در مایعات ذرات ماده به شکلی در کنار هم قرار گرفته اند تا …...........ثابتی بسازند.
اجزای تشکیل دهنده ی ماده در مایعات حرکت بیشتری نسبت به مواد..........دارند.
گازها
گازها هیچ...............ثابتی ندارند و ….........ثابتی هم ندارند.
گازها نمیتوانند ….....................باشند.
اجزای گازها بیش از مایعات و جامدات............. است.
گروه سوم:
دستور العمل های این بخش را بخوانید و طبق آن عمل کنید. درباره ی فلوم به سوالات زیر پاسخ دهید.
ویژگی های ماده: بدون لمس کردن فلوم ویژگی های آن را مشاهده کنید.
بعضی از ویژگی های فلوم: ...............................................................................................................................................
حالت های ماده: بدون لمس کردن فلوم بگویید از نظر شما این ماده در کدام حالت مواد قرار دارد و چرا.
مشاهدات:.......................................................................................................................
سه حالت مختلف مواد ….......... ، ….............. و …............. است.
فقط با نگاه کردن به فلوم فکر میکنم که ماده ای.............است.
زیرا:..........................................................................................................................................................................
فرضیه: الآن ماده ی فلوم را از ظرفش بردارید و از حواس مختلف برای شناسایی آن استفاده کنید. سپس نظر خود را بگویید.
من فکر میکنم فلوم …..........است، زیرا : .................................................................................................................................................................................
1FLOAM